Putting it together

Χθες έκανε πρεμιέρα το «Δε Λουκ», οπότε σήμερα έχω χρόνο να γράψω για κάτι που έγινε πριν μία εβδομάδα. Μέσα στα τρεχάματα των προβών, μέσα στο χαμό των προετοιμασιών, μέσα σε όλα, εγώ σηκώθηκα κι έφυγα για ένα ταξίδι αστραπή στο Λονδίνο, όπου είχα καταφέρει να βρω εισιτήριο για να παρακολουθήσω την εκδήλωση "Stephen Sondheim in Discussion" στο θέατρο Donmar Warehouse στο πλαίσιο των εορτασμών των 80χρονων του συνθέτη. Όταν βγήκαν τα εισιτήρια για την εκδήλωση στο διαδίκτυο, ήμουν στημένος πάνω από το λάπτοπ και κατάφερα να βρω ένα από τα περίπου 250 εισιτήρια που εκδόθηκαν (και τα οποία όπως μας είπαν τη βραδιά της ομιλίας, εξαντλήθηκαν σε 18 λεπτά)! Όταν συνήλθα από το σοκ πως θα έβλεπα και θα άκουγα τον συνθέτη/στιχουργό που με έχει βοηθήσει όσο λίγοι με το έργο του, έκλεισα και τα αεροπορικά μου εισιτήρια, κανόνισα τη διαμονή μου και συνέχισα τη ζωή μου.

Κάποια στιγμή, ήρθε η ώρα να φύγω για Λονδίνο. Ετοίμασα το λιγοστά μπογαλάκια μου για τις σκάρτες 2 ημέρες που θα πήγαινα, έκλεισα να δω και το μοναδικό μιούζικαλ που παίζεται Κυριακή εκεί, μιας και τα θέατρα έχουν αργία εκεί, φόρτωσα το κινητό με mp3 έργων του Σόντχαϊμ και την έκανα για αεροδρόμιο. Προσγειώθηκα, πήγα στην απογευματινή παράσταση, πήγα στους φίλους που θα με φιλοξενούσαν και την επόμενη μέρα, ξημέρωσε η πολυπόθητη μέρα. Μια βόλτα στο πάρκο, μια επίσκεψη σε έναν Άγγλο συνάδελφο σταντ-απ κωμικό και ατελείωτα ταξίδια στα μετρό και τα λεωφορεία του Λονδίνου έκαναν να περάσουν γρήγορα οι ώρες μέχρι τη στιγμή που έφτασα στο θέατρο για να παραλάβω το πολύτιμο τικέτο μου.

Στο ίδιο θέατρο παιζόταν και το "Passion" ένα έργο που είναι κομματάκι σημαδιακό για τη σχέση μου με το έργο του Σόντχαϊμ. Ήταν 1994 και ήμουν διακοπές στη Νέα Υόρκη, όπου παιζόταν το έργο για πρώτη φορα, δεν γνώριζα όμως τότε το έργο του κυριούλη αυτού, γι' αυτό και πήγα και είδα όχι ένα, όχι δύο, αλλά τρία τουρίστο-μιούζικαλ. Κάμποσο καιρό αργότερα, σε κεντρικό δισκοπωλείο στην Αθήνα είδα το CD της παράστασης και είπα να το πάρω να το ακούσω, να δω ποιος είναι αυτός ο κύριος Σόντχαϊμ που έκλεψε το βραβείο Τόνυ καλύτερου μιούζικαλ για το 1994 από το πολυαγαπημένου μου "Beauty and the Beast". Βάζω να το ακούσω. Ακρόαση πρώτη, αντίδραση: «τι μαλακία είναι αυτή;!». Ακρόαση δεύτερη, αντίδραση: «τι μαλάκας ήμουν;!».

Μην ξεχνάτε, ήταν ακόμα τα μέσα τις δεκαετίας του 90, το ίντερνετ δεν ήταν ακόμα αυτό που είναι τώρα, οπότε το να μάθω περισσότερα ήταν κομματάκι δύσκολο. Όταν βρέθηκα στη Γερμανία για να δουλέψω το καλοκαίρι του 1996, αγόρασα ένα ακόμα έργο του. Όταν επέστρεψα στη Γερμανία το καλοκαίρι του 1997 στην ίδια δουλειά ο σκοπός ήταν ένας: να αγοράσω όσα περισσότερα CD με έργα του μπορούσα.

Ας επιστρέψουμε όμως στο ταμείο του θεάτρου Donmar Warehouse. Είναι Δευτέρα, 11 Οκτώβρη 2010, τοπική ώρα 17:20 (περίπου) και κρατώ στα χέρια μου το εισιτηριάκι μου. Και ενώ ξέρω πως η παράσταση που ακολουθεί είναι σολντ-άουτ για όλη τη διάρκεια που θα παίζεται, ρωτώ για το τυπικό της υπόθεσης, να μην το μετανιώνω όπως μετανιώνω που δεν ήξερα τι έχανα τότε, το 1994, που πέρασα έξω από το θέατρο που παιζόταν το ίδιο έργο:

Εγώ: I'm going to ask, although I know the show's sold-out. Are there any tickets available for tonights performance.

Ταμίας: Yes, sir, but only for standing.

Εγώ με εγκεφαλικό: ...

Ταμίας: They cost 7,50 pounds.

Εγκεφαλικό με εγώ: ...

Ταμίας: Would you like one?

Μια φωνούλα από μέσα μου: YES!!!

Παρέμεινα κύριος, δεν άρχισα να χορεύεω και να τραγουδώ στους δρόμους του Λονδίνου και απλώς περπάτησα μέχρι την πλατεία δίπλα να πάρω έναν καφέ να συνέλθω, στέλνοντας ενημερωτικά SMS προς φίλους που θα χαίρονταν με τη χαρά μου. Μεταξύ εσπρέσσο και έναρξης της ομιλίας πρέπει να έλεγξα άπειρα αμέτρητες φορές την τσέπη μου πως δεν είχα χάσει τα εισιτήρια μου.

Και έφτασε η ώρα για την ομιλία, που ήταν και ο σκοπός αυτού του ταξιδιού. Μέσα την πορτούλα, πάνω τα σκαλάκια και στη θεσούλα μου στο θέατρο στον εξώστη, όπου βλέπω το εξής θέαμα.

Ω, ναι. Ήμουν ακριβώς στην ευθεία που θα κάθονταν ο Στίβεν Σόντχαϊμ και ο συντονιστής της συζήτησης. Καθίσαμε όλοι, και ξαφνικά ένα χειροκρότημα από την πλατεία μάς γνωστοποίησε πως οι ομιλητές είχαν μπει στην αίθουσα αλλά τα κακομοιράκια του εξώστη έπρεπε να περιμένουμε και τρία δευτερόλεπτα μέχρι να τους δούμε! Η «εγγραφή ήχου» στο κινητό είχε ήδη πατηθεί. Ο συντονιστής μάς ανακοινώνει πως το πρώτο ημίωρο θα μιλησει ο ίδιος με τον Σόντχαϊμ και το δεύτερο ημίωρο η συζήτηση θα ανοίξει στο κοινό όπου ο συνθέτης θα δεχτεί ερωτήσεις, ασδφρ ποξαλ οιθαξσ 048σδφμμα αδσφκχψχζω λδ αοακσδλ. Αυτά πρέπει να είπε μετά, δεν πολυκαταλάβαινα, γιατί στο μυαλό μου είχε κολλήσει πώς να συντάξω την ερώτηση που ήθελα να θέσω.

Πολύ ωραία πραγματάκια ακούστηκαν, που είτε τα είχα ήδη διαβάσει σε άρθρα ή ακούσει σε συνεντεύξεις, αλλά εντάξει, εδώ είχαν μοιράσει τη διαφορά απόστασης και το Βουνό και ο Μωάμεθ, ας μην το κουράζω. Και αρχίζουν οι ερωτήσεις του κοινού, το χέρι μου τινάζεται, αλλά όπως ήταν φυσικό ο συντονιστής έδωσε το λόγο σε άτομο στην πλατεία. Δεύτερη ερώτηση, και ο συντονιστής αγνοεί επιδεικτικά τον εξώστη και ένας πιο δίπλα μου λέει "up here" και ο συντονιστής στρέφει το βλέμα του ψηλά. Θες που ήμουν ψηλότερος, θες που γυάλιζε η καράφλα, θες που η ανάγκη να ρωτήσω με έκανε να λάμπω σαν φάρος, ο συντονιστής δείχνει εμένα και λέει "go ahead, sir".

Αυτό που κατάλαβες, φίλε αναγνώστη. Εγώ θα ρωτήσω τον άνθρωπο του οποίου το έργο με έχει συντροφεύσει τόσα χρόνια σε σχέσεις μου, σε αποφάσεις μου, στα πάντα. Και αυτός θα μου απαντήσει. Τι ρώτησα; Τι απάντησε; Όταν βρω λίγο χρόνο, θα απομαγνητοφωνήσω ακριβώς τι ειπώθηκε και θα τα ανεβάσω, είχε να κάνει πάντως με το θέμα της μετάφρασης. Η ομιλία τελείωσε και είχα περίπου μισή ώρα να ξεμουδιάσω από την εμπειρία αυτή και να ηρεμήσω για να δω την πρώτη μου παράσταση έργου του. Του έργου που δεν είδα τότε. Του έργου που με αφύπνισε.

Οι πρωταγωνιστές της παράστασης.



Περιμένοντας πιάσαμε κουβέντα με άλλους δύο ορθίους, που ήταν και αυτοί στη συζήτηση πριν. Θα περιαυτολογήσω, αλλά μόλις αναφέρθηκε πως η μόνη ενδιαφέρουσα ερώτηση που τέθηκε ήταν αυτή περί μετάφρασης, δεν άντεξα, το είπα "I asked that question". Είχαμε ήδη συστηθεί, οπότε είχα πει πως είμαι από την Ελλάδα οπότε δέχτηκα το σχόλιο "I thought it must have been someone from Portugal or Spain, because of the accent". Πάει, τέλος, έχω προφορά χώρας σε οικονομική κατάρρευση, δεν σώζεται με τίποτα.

To θέατρο Stephen Sondheim στη Νέα Υόρκη.

Δεν θέλω να γράψω άλλα αυτή τη στιγμή. Δεν ξέρω αν ευχαριστήθηκα την παράσταση ή όχι, ήμουν πολύ θολωμένος με το τι είχε συμβεί, τι συνέβαινε και τι αντίκτυπο είχαν όλα αυτά. Το μυαλό μου στρόφαρε σε διάφορα επίπεδα. Ας κλείσω λέγοντας απλώς πως αυτό το ταξίδι στο Λονδίνο έκλεισε παλιούς κύκλους και άνοιξε καινούργιους. Όπως έγραψε και ο ίδιος, putting it together, that's what counts! Πάμε φινάλε!